Het zit in de muren!

‘Probleemgedrag’, ook wel onbegrepen gedrag, challenging behaviour of signaalgedrag: het blijft een belangrijk aandachtsgebied voor psychologen en orthopedagogen in de ouderenzorg. In de loop van de jaren is er veel aandacht besteed aan het onderwerp. NIP en Verenso maakten een multidisciplinaire richtlijn, het CCE is speciaal opgericht om te adviseren bij complexe situaties en veel opleidingsinstituten bieden scholingen aan over het thema. Ook staat het volop in de belangstelling via het kennisnetwerk D-ZEP, een netwerk dat onder meer kennis verzamelt en verspreidt over situaties waarin zelfs van ‘zeer ernstig probleemgedrag’ van mensen met dementie wordt gesproken.  

Een panacee, een wondermiddel, is nooit gevonden. Wel is inmiddels duidelijk dat de context, de omgeving, een belangrijke rol speelt in het ontstaan en voortbestaan van gedrag dat lijden geeft bij mensen met dementie en hun naasten of verzorgers. Waar de focus bij probleemgedrag soms meer en meer op de persoon met dementie zelf komt te liggen, is de uitdaging om te blijven uitzoomen en reflecteren op de context en het eigen gedrag. Tom Kitwood maakte al onderscheid tussen ‘benigne en maligne social psychology'. Het CCE spreekt van breed en meervoudig kijken naar gedrag en er is toenemend onderzoek waaruit blijkt dat goede samenwerking tussen professionals en het werken met een duidelijke zorg- en mensvisie en goede gedragskundige begeleiding van verzorgende teams beschermend werken.  

Psychologen en orthopedagogen kunnen (of moeten?) in het proces van contextueel werken een cruciale rol spelen als voortrekker en regievoerder. Door telkens de mens centraal te blijven stellen, met zijn of haar geschiedenis, behoeften, relaties, en de omgeving hierop aan te passen. Dit is de boodschap die CCE, NIP-sectie Ouderenpsychologie en de PgD willen uitdragen en die is samengevat in het boek GEDRAGen. Met korte, intensieve workshops, hopen we collega's enthousiast te maken voor deze manier van kijken en werken. In juli vond een eerste workshop plaats die door de PgD in samenwerking met het CCE is gegeven. In november organiseerde de NIP-sectie Ouderenpsychologie een workshop voor actieve leden.  

Vooral het thema ‘organisatiedynamieken’ blijkt aan te spreken. Want wat gebeurt er allemaal met een zorgteam, met families en met de samenwerking tussen disciplines als probleemgedrag ontstaat en aanhoudt? En hoe kun je op dat niveau verandering teweegbrengen?  

Heel binnenkort, op woensdagochtend 12 februari, is er (bij voldoende belangstelling) weer een workshop. De titel is ‘Het zit in de muren’ en organisatiedynamieken staan centraal. Wil je mee in een andere kijk op (‘probleem')gedrag en goede hulpverlening aan mensen met dementie? Wil je je ogen openen voor wat er beter kan in jouw organisatie?  Wil je in contact komen met inspirerende collega's en met nieuwe energie, inzicht, kennis en wijsheid werken aan complexe vraagstukken? Doe mee! Schrijf je hier in.